Tessa Belinfante in The Voice, de karaoke-cultuur voorbij

Gastcolumn Bob Kolsters over The Voice of Holland: Karaoke of risico’s lopen?

The Voice of Holland is weer afgelopen en voordat het stof goed en wel is neergedaald is de kinderversie The Voice Kids al weer van start gegaan. Hoewel ik talentenshows in de regel mijd, heb ik deze keer toch regelmatig zitten kijken. Eerst doordat m’n kinderen keken en later ook doordat er iets onverwachts gebeurde… ik werd gegrepen.

Het grootste deel van de show is mijns inziens gevuld met mensen die een liedje kunnen nazingen maar de lat van het origineel niet halen. Dan zijn er nog een paar die technisch heel goed kunnen zingen en een min-of-meer nieuwe versie kunnen geven van een liedje maar binnen mijn verwachtingspatroon blijven. En dan was er Tessa Belinfante.

Elke week dat zij te zien was bekroop mij steeds meer het gevoel dat zij de essentie belichaamd van wat ik belangrijk vind aan muziek. Maar wat is dat? In deze column wil uitvinden wat Tessa een klasse apart maakt.

Hiervoor gebruik ik de visie van enfant-terrible Malcolm McLaren (oprichter/manager van de Sex Pistols, fashion-designer, artiest, etc.) over wat hij de “Karaoke Cultuur” noemt.

Een half jaar voor zijn dood in april 2010 heeft Malcolm McLaren in zijn provocatieve stijl zijn mening gegeven over waar het volgens hem bij authentieke creativiteit om draait. Hij reageerde hiermee op de eerste golf van talentenshows (bv. Idols) rond 2005 waarin stupiditeit en vals zingende mensen breed uitgemeten werden.

McLaren sprak zich uit tegen de hedendaagse ontwikkeling waarin mensen verwachten instant-succes in hun schoot geworpen te krijgen zonder hiervoor zelf iets vernieuwends te brengen, met andere woorden “Karaoke”.

Video vanaf 30:00 min.

Link naar Youtube

Tegenover deze karaoke-mentaliteit zet McLaren de kunstenaars: mensen die wel iets nieuws en creatiefs brengen, ons op een nieuwe manier laten kijken, luisteren of ervaren.

Kenmerkend voor hen is dat ze een drive hebben om, met hun handen in de modder, zichzelf steeds opnieuw uit te vinden. Zij zijn in staat om juist níet te voldoen aan de ingesleten verwachtingspatronen. Het publiek wordt door hen opgeschud en let op.

Die opschudders lopen echter in de voorhoede mee, en zijn dus nooit zeker van succes. Hierdoor ontwikkelen de echte artiesten volgens McLaren een “fearlessness” om risico’s te nemen. Alleen als je af en toe ook faalt, kun je werkelijk een verschil maken als artiest.

Terug naar The Voice of Holland. Tussen alle mensen die mooi liedjes kunnen zingen was Tessa degene die – binnen de grenzen van het programma – de artistieke risico’s nam, en hiermee een impact had.

Het is namelijk geen logische stap voor een meisje van 24 om een politiek geladen nummer als Pride van U2 te kiezen. Een nummer dat ouder dan zijzelf is. Ze gaf er een breekbare, vrouwelijke wending aan, om het even later alsnog het publiek in te knallen. Hier zit een ontluikende visie achter over wat zij belangrijk vindt de mensen te geven.

Ook is het niet vanzelfsprekend dat je van de megahit Clocks – dat in ieders hoofd versmolten is met het stemgeluid van Chris Martin – de melodielijn eens flink omgooit en het zo helemaal van jezelf te maakt. Hier Tessa’s uitvoering van Clocks.

Deze mentaliteit is in versterkte vorm terug te vinden op het eigenzinnige album dat Tessa met haar toenmalige band Two Way Radio maakte. Een nummer als ‘Hold Me’ geeft goed aan dat zij gaandeweg een genre aan het ontdekken en vormgeven waren.

‘On and On’ bewijst dat ze ook met andere maatsoorten dan alleen 4-kwarts experimenteerden. Niet voor niets hebben zij in 2008 de Grote Prijs gewonnen.

Er moet volgens mij binnenkort een album van Tessa komen. Ik hoop dat de mensen om haar heen haar zullen uitdagen en stimuleren in het zoeken van de interessante experimenten, en in de tweede plaats pas kijken naar de commerciële mogelijkheden.

Het zou geweldig zijn als elke stap een stukje ontdekkingstocht is dat iets van de sluier oplicht van wat Tessa de wereld te brengen heeft. Iemand met haar capaciteiten moet niet binnen het verwachtingspatroon van de iTunes Top 30 worden gehouden.

Dat patroon kan een paar vluchtige hits opleveren, maar op de langere duur volgen mensen de creatieve zoektocht van een artiest en niet de hapklare brokken.

Daarom hoop ik dat Tessa ook zelf liedjes blijft schrijven, blijft zoeken en ontdekken en dat we de komende jaren deze tocht op CD mogen volgen. Naast veel spannende momenten zal dit volgens McLaren dus af en toe ook missers opleveren. Maar even nuancerend: Ik kan geen artiest bedenken die niet ook een paar mindere liedjes of platen heeft gemaakt.

Uiteindelijk heeft Tessa mijns inziens genoeg passie en authenticiteit in huis om het publiek te blijven boeien. Afgaand op wat ik tot nu toe van haar gehoord heb, kan het nog alle kanten op: van Portishead , Plant en Krauss tot Radiohead of Jeff Buckley.

Ik snap echter ook dat de eerstkomende nummers voor haar het liefst vette hits worden. Laten we het hopen/kopen!

Bob Kolsters is docent geluidstechniek, coach, singer-songwriter en dobro-fanaat.
Volg hem ook op Twitter en Facebook.